Jeśli posiadasz konto na portalu - zaloguj się, jeśli go nie posiadasz zarejestruj się.
Wydra europejska ( Lutra lutra )
Systematyka
rząd: drapieżne (Carnivora)
rodzina: łasicowate (Mustelidae)
gatunek: Wydra europejska (Lutra lutra )
Charakterystyka/ morfologia
Długość ciała 55- 90 cm, ogona 30-5- cm, waga 5- 10 kg. Samiec większy i cięższy. Głowa jest szeroka, spłaszczona, pysk krótki, tępy, oczy małe, wypukłe. Małżowiny uszne, nozdrza niewielkie, podczas nurkowania zamykane są fałdami skórnymi. Tułów jest wydłużony, giętki, odnóża krótkie, silne, palce połączone błoną pławną. Ogon jest obły, masywny, gruby, dłuższy niż połowa ciała. Futro ciemnobrązowe, gęste, na podgardlu żółtawobrązowe do białawego, natłuszczone, nie przepuszczające wody do skóry.
Biotop/ preferencje pokarmowe
Ulubionym biotopem wydry są czyste wody, górne i środkowe odcinki rzek, jeziora, potoki górskie, rzadziej większe stawy, z dobrze wykształconą roślinnością. Nie należy do wąskich specjalistów pod względem żerowym. Jego podstawę stanowią (w zależności od regionu i pory roku) ryby różnych gatunków, żaby (najczęściej w zimie) i raki. Nie gardzi też większymi żukami wodnymi, pisklętami ptaków wodnych i błotnych, a także postrzałkami dzikich kaczek i piżmaków. Zdobycz spożywa prawie wyłącznie na lądzie. Szczątki żeru i odchody zdradzają jej obecność w łowisku. Skupiska tych ostatnich (latryny) umieszczone są najczęściej na wystających z wody kamieniach, pochylonych drzewach, glebie mineralnej, kretowiskach i podobnie jak mocz pełnią rolę zapachowego zaznaczania areału osobniczego. Jest to typowy drapieżnik zmierzchowo-nocny, a w spokojnych, rozległych łowiskach aktywny również w dzień. W zimie można zaobserwować wydrę na oparzeliskach i lodzie. Wychodząc na lód tarza się w celu osuszenia futra, zostawiając 2-3-metrowe rynienkowate ślady na śniegu. W czasie wiosennych wylewów rzek wydra penetruje często zalane łąki. Wzrok i słuch ma wspaniale rozwinięte. Świetnie pływa, nurkuje do 7 minut. Na lądzie szybko biega, ale prędko się męczy. Migracje wydry mają miejsce najczęściej jesienią i zimą. Przyczynowo wiązać należy je z poszukiwaniem partnera, niepokojem; lecz przede wszystkim z warunkami żerowymi (zimowy jego niedostatek, wędrówki ryb na tarło w górę rzek). Podejmuje wtedy nieraz dalekie wędrówki do 10-15 km, najczęściej nocą. Rewir wydry ograniczony jest z reguły pasem brzegowym szerokości 80-100 m, z obu stron cieku wodnego. Minimum powierzchni na jednego osobnika wynosi w bogatych łowiskach 2-3 km brzegu jeziora lub 5 km rzeki, jego wielkość jest jednak z reguły większa, gdyż ilość i jakość kryjówek wywierają tu zasadniczy wpływ na bezpieczeństwo gatunku. Nory buduje w urwistych brzegach akwenów. Kryjówki czasowe zakłada w trzcinach, szuwarach, pod nawisami korzeniowymi, w kupach naniesionego przez wodę chrustu, pod lodem (w miejscach jego spiętrzenia), w opuszczonych "chatkach" piżmaków, a także - zwłaszcza latem - w norach i żeremiach bobrów.
Rozwój osobniczy
Rozród wydry jest bardzo słabo zbadany. Główny jego okres przypada jednak w lutym. Słyszeć wtedy można przenikliwy, metaliczny głos, którego skala jest bardzo szeroka. Kopulacja najczęściej ma miejsce na lądzie. Ciąża nie przedłużona trwa 61-63 dni, przedłużona zaś (po rui lipcowej) 9-12 miesięcy. Poród odbywa się w norze, do której wejście znajduje się 10-15 cm pod wodą. Samica z młodymi zajmuje osobny areał położony wewnątrz terytorium samca. Porody przypadają na kwiecień-czerwiec . W miocie jest 2-4 młodych, ślepych i niedołężnych. Noworodki są barwy od ciemnoczekoladowej do czarnej włącznie, potem stają się popielate z odcieniem brązowym: Młode otwierają oczy po 28-35 dniach życia, ssą do 2 miesięcy, lecz z matką pozostają przez 8-9 miesięcy. Pierwsze pożywienie stałe przyjmują w wieku około 8 tygodni. Pełny rozwój osiągają po 2 latach. Najbardziej osiadły tryb życia prowadzi w okresie odchowu młodych. Bytuje najczęściej w pojedynkę, samice pozostają z potomstwem aż do następnych godów. Dojrzewają płciowo w drugim, częściej jednak w trzecim roku życia. Nie wszystkie samice rodzą co roku. Maksymalna długość życia wynosi 10-15 lat.
Status gatunku
Drapieżnik ten należy obecnie w całej Europie do gatunków najbardziej zagrożonych wyginięciem. Wiele obserwacji wskazuje, że jej liczebność w Polsce się zmniejsza. Do głównych przyczyn ograniczających pogłowie wydry zaliczyć należy znaczne uszczuplenie stanu zarybienia akwenów (ścieki, intensyfikacja rybactwa jeziorowego), likwidacja bagien, starorzeczy (ograniczenie możliwości zakładania schronień), wycinanie trzcin, regulacja rzek kanałów (niszczenie nor i kryjówek), kłusownictwo, a w stosunku do osobników młodych używanie żaków rybackich z włókien sztucznych w których często się topią. W Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii NT , bliski zagrożenia. W Polsce jest chroniona prawnie (ochrona częściowa – z wyjątkiem osobników występujących na obszarze stawów rybnych, uznanych za obręby hodowlane w rozumieniu przepisów o rybactwie śródlądowym.
Przygotowała: Wanda Kula